Nếu căn cứ vào lịch sử lập quốc, Hoa Kỳ được liệt vào hàng các quốc gia trẻ trên thế giới vì cho đến tận ngày 4 tháng 7 năm 1776, những người dân nơi đây mới giành được độc lập và xây dựng nhà nước như ngày nay. Song về lịch sử lập pháp, nhất là trong lĩnh vực pháp luật về nhãn hiệu hàng hóa, Hoa Kỳ lại là một trong các nước đi tiên phong. Theo tư liệu của Thư viện khoa học McKinney, quá trình hình thành và phát triển của pháp luật bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa tại Hoa Kỳ có thể chia thành 4 giai đoạn như sau:
1. Từ kỷ nguyên (thời đại) Jefferson đến cách mạng công nghiệp
Khởi nguồn của việc bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa ở Hoa Kỳ được bắt đầu trong lĩnh vực sản xuất vải buồm vào năm 1788. Đáp lại yêu cầu của các nhà sản xuất vải buồm, năm 1791, Thomas Jefferson- người giữ vai trò vô cùng quan trọng trong lịch sử luật pháp nhãn hiệu hàng hóa Hoa Kỳ – đã giới thiệu luật về nhãn hiệu hàng hóa trên cơ sở điều khoản thương mại trong Hiến pháp liên bang. Tuy nhiên, sự bảo hộ liên bang chỉ có hiệu lực đối với các loại hàng hóa xuất khẩu ra nước ngoài hoặc bán vào vùng của người da đỏ ở Bắc Mỹ. Những hàng hóa được sản xuất và bán trong các bang sẽ được bảo vệ bởi pháp luật của chính bang đó bởi vì lúc này chưa có các quy định về thương mại giữa các tiểu bang.
Năm 1870, luật về nhãn hiệu hàng hóa được thông qua trên cơ sở điều khoản về sáng chế và quyền tác giả trong Hiến pháp liên bang nhưng không lâu sau đó bị bãi bỏ.
Năm 1872, Cơ quan Sáng chế và nhãn hiệu hàng hóa Hoa Kỳ (USPTO) bắt đầu phát hành bản công báo đầu tiên mang tên Official Gazette of the United States Patent and Trademark Office.
Năm 1881, Đạo luật về nhãn hiệu hàng hóa được thông qua trên cơ sở điều khoản về thương mại của Hiến pháp. Tuy nhiên, đạo luật này chỉ quy định việc đăng ký thương hiệu sử dụng trong thương mại đối với những hàng hóa xuất khẩu ra nước ngoài và hàng hóa được bán vào vùng của những người da đỏ ở Bắc Mỹ.
Năm 1887, nhãn hiệu Coca Cola – một nhãn hiệu nổi tiếng trên thế giới được sử dụng lần đầu tiên ở Hoa Kỳ cho mặt hàng nước uống có ga.
Năm 1895, nhãn hiệu Quaker – một nhãn hiệu nổi tiếng khác được đăng ký cho mặt hàng yến mạch.
2. Nhãn hiệu hàng hóa và pháp luật bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa Hoa Kỳ trong thời đại công nghiệp
Đây là giai đoạn diễn ra sự biến đổi sâu sắc trong lĩnh vực nhãn hiệu hàng hóa ở Hoa Kỳ. Các doanh nghiệp, nhất là những cơ sở mà tên tuổi của họ đã quen thuộc với người tiêu dùng đổ xô đi đăng ký nhãn hiệu hàng hóa theo quy định của đạo luật mới.
Năm 1904, ở Hoa Kỳ đã có tới 2525 đơn nhãn hiệu hàng hóa được nộp để xin đăng ký.
Ngày 20 tháng 2 năm 1905, đạo luật nhãn hiệu hàng hóa được sửa đổi, bổ sung đã tăng thêm ý nghĩa và sức mạnh cho việc bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa bằng quy định mở rộng phạm vi đăng ký bảo hộ đối với cả các nhãn hiệu hàng hóa được sử trong thương mại giữa các bang.
Cũng trong năm này, 16.224 đơn nhãn hiệu hàng hóa đã được nộp để xin đăng ký. Trong số đó, có tới 415 nhãn hiệu hàng hóa vẫn được sử dụng đến tận ngày nay. Và đây là một số nhãn hiệu đã trở nên quen thuộc và nổi tiếng trên thương trường:
- Nhãn hiệu Stetson cho mặt hàng mũ và đồ đội đầu, được sử dụng lần đầu tiên trong thương mại vào năm 1866;
- Nhãn hiệu Vaseline cho mặt hàng kem làm mềm da, được sử dụng lần đầu tiên vào năm 1870;
- Nhãn hiệu Pillsbury cho mặt hàng bột mỳ, được sử dụng lần đầu tiên vào năm 1873;
- Nhãn hiệu Singer cho mặt hàng kim khâu, được sử dụng lần đầu tiên vào năm 1880;
- Nhãn hiệu Ladies Home Journal cho tờ báo ra hàng tháng, được sử dụng đầu tiên vào năm 1883;
- Nhãn hiệu Colt dùng cho mặt hàng súng ngắn, được sử dụng lần đầu tiên vào năm 1889;…
3. Nhãn hiệu hàng hóa và pháp luật bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa Hoa Kỳ trong thời kỳ hiện đại
Cùng với sự phát triển của khoa học, công nghệ và thương mại, hàng loạt sản phẩm mới ra đời kéo theo sự gia tăng của số lượng nhãn hiệu hàng hóa mới. Pháp luật về nhãn hiệu hàng hóa vì thế cũng phát triển cho phù hợp với yêu cầu của các quan hệ xã hội.
Năm 1920, Đạo luật nhãn hiệu hàng hóa được thông qua nhằm bổ sung các quy định mới cho Đạo luật nhãn hiệu hàng hóa năm 1905.
Năm 1926, Cơ quan sáng chế và nhãn hiệu hàng hóa Hoa Kỳ trở thành cơ quan trực thuộc (bộ phận) của Phòng Thương mại Hoa Kỳ.
Ngày 5, tháng 7 năm 1946, Đạo luật Lanham – Đạo luật về bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa được thông qua. Trải qua chặng đường 60 năm với nhiều lần sửa đổi, bổ sung, đạo luật này vẫn còn hiệu lực đến ngày nay. Mục tiêu chính của đạo luật Lanham là nhằm chống lại những hành vi cạnh tranh không lành mạnh trong việc tiếp thị hàng hóa/dịch vụ và bảo vệ quyền của chủ sở hữu nhãn hiệu hàng hóa.
Đạo luật quy định về việc bảo hộ nhãn hiệu chống lại những hành vi xâm phạm trên toàn liên bang, quy định về trình tự, thủ tục đăng ký nhãn hiệu hàng hóa. Đặc biệt, khác với các quy định trước đó về nhãn hiệu hàng hóa, phạm vi bảo hộ của Đạo luật Lanham rất rộng, cho phép các chủ thể không chỉ đăng ký nhãn hiệu đối với hàng hóa mà cả nhãn hiệu dịch vụ và các loại nhãn hiệu khác.
4. Nhãn hiệu hàng hóa và pháp luật nhãn hiệu hàng hóa Hoa Kỳ trong thời đại công nghệ thông tin
Trong thời kỳ này, do sự phát triển của khoa học, công nghệ và do kết quả của quá trình cạnh tranh không ngừng, trên thị trường Hoa Kỳ đã xuất hiện những hình thức nhãn hiệu mới như nhãn hiệu được thể hiện trong không gian ba chiều, nhãn hiệu âm thanh, nhãn hiệu mùi, nhãn hiệu màu sắc để phục vụ tốt hơn nhu cầu đăng ký độc quyền thương hiệu ngày càng gia tăng. Ngoài hệ thống nộp đơn truyền thống, hệ thống nộp đơn nhãn hiệu điện tử được xây dựng và đi vào hoạt động. Cùng với sự ra đời của thị trường điện tử, một loại đối tượng mới cũng xuất hiện, đó là Tên miền. Điều này ít nhiều cũng ảnh hưởng tới nhãn hiệu và việc bảo hộ đối với nhãn hiệu hàng hóa. Cụ thể:
Năm 1964, các nhãn hiệu thể hiện trong không gian ba chiều của McDonalds được đăng ký. Đây là những nhãn hiệu ba chiều đầu tiên đăng ký ở Hoa Kỳ. Năm 1977, hình ảnh chai Coca-Cola được đăng ký với tính chất là nhãn hiệu ba chiều.
Năm 1987, nhãn hiệu màu sắc đầu tiên được cấp đăng ký.
Năm 1991, nhãn hiệu mùi đầu tiên được cấp đăng ký.
Năm 1997, Cơ quan Sáng chế và nhãn hiệu hàng hóa Hoa Kỳ (USPTO) bắt đầu được cho phép đăng ký cả tên miền Internet.
Năm 1998, các chủ thể có thể tra cứu nhãn hiệu từ trang Web của USPTO. Cũng trong năm này, Hệ thống nộp đơn nhãn hiệu điện tử (TEAS: Trademark Electronic Application System) đi vào hoạt động.
Năm 1999, Quốc hội Hoa Kỳ đã thông qua Luật Bảo hộ người tiêu dùng chống Chiếm dụng tên miền – một văn bản cho phép chủ sở hữu nhãn hiệu có quyền kiện ra toà án liên bang khi một tên miền tương tự tới mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu của họ được đăng ký với ý đồ không trung thực.
Năm 2003, hơn 1.600.000 nhãn hiệu đã được đăng ký tại Hoa Kỳ. Hiện nay, số lượng đơn đăng ký vẫn không ngừng gia tăng.
Xem thêm:
